Gỗ đen Châu Phi (African Blackwood) có xuất xứ từ một loài cây có hoa thuộc họ đậu. Gỗ đen Châu Phi là một loại gỗ sáp dày đặc, tuyệt vời trong việc điêu khắc các chi tiết nhỏ. Chính điều này làm cho nó trở thành một trong những lựa chọn tốt nhất để khắc gỗ hoặc làm nhạc cụ. Loại gỗ này thường đặc biệt được dùng để làm đàn Ghita vì âm sắc rất cân bằng của nó.
Ngoài ra, một đặc điểm khác khiến loại gỗ này nổi tiếng là do ruột cây có một màu đen chàm quyến rũ. Và vì loại cây này đặc tính phát triển rất chậm, có thể mất đến 60 năm để trưởng thành, do vậy nên giá thành của loại gỗ này rất đắt. Trong khi đó, việc khai thác vô tội vạ và không có kế hoạch nuôi trồng thích hợp đã làm cho gỗ đen Châu Phi đang dần cạn kiệt.
1. Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Cây Gỗ đen Châu Phi (African Blackwood) có tên khoa học là Dalbergia Melanoxylon (Grenadilla hoặc Mpingo), là một loài thực vật có hoa thuộc họ Đậu (Fabaceae), được tìm thấy ở các khu vực có khí hậu khô hạn của châu Phi (từ phía đông Senegal đến phía nam Eritrea và đông nam của Nam Phi).
2. Tình trạng bảo tồn của Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Cây Gỗ đen Châu Phi là một loài cây lấy gỗ vô cùng quý hiếm. Nó được sử dụng trong sản xuất nhạc cụ và đồ nội thất cao cấp. Các quần thể của loài cây này trong phạm vi bản địa đang bị đe dọa trước nguy cơ tuyệt chủng do việc bị thu hoạch quá mức, kế hoạch bảo tồn kém và tỷ lệ nảy mầm thấp.
3. Đặc điểm của Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
3.1 Thân của cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Dalbergia melanoxylon (Gỗ đen Châu Phi, Grenadilla hoặc Mpingo) là một giống cây nhỏ, chiều cao khi trưởng thành khoảng 4 – 15 m, có vỏ màu xám và chồi gai.
3.2 Lá của cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Lá cây rụng vào mùa khô, xen kẽ, dài 6 – 22 cm, với 6-9 lá mọc xen kẽ nhau.
3.3 Hoa của cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Những bông hoa của cây Gỗ đen Châu Phi có màu trắng, và mọc thành chùm dày đặc.
3.4 Quả của cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Quả của cây Gỗ đen Châu Phi dài khoảng 3 – 7 cm, mỗi quả chứa từ một đến hai hạt.
4. Giá trị sử dụng của Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Cây Gỗ đen Châu Phi có kết cấu gỗ dày đặc, bóng láng, có màu từ đỏ đến đen thuần khiết. Nó thường được cắt thành các phôi nhỏ hoặc các khúc gỗ với lớp gỗ màu trắng sáng màu vàng. Phiến gỗ được phân chia đường vân rõ ràng để hỗ trợ cho việc làm khô chậm, giúp ngăn ngừa các vết nứt.
Gỗ đen châu Phi loại “A” chất lượng tốt có giá cao trên thị trường gỗ thương mại. Gỗ được sử dụng chủ yếu vì khả năng gia công, mật độ, độ ổn định kích thước và chống ẩm. Những tính chất này được đặc biệt coi trọng khi được sử dụng trong các nhạc cụ gỗ, chủ yếu là kèn clarinet, kèn oboes, sáo ngang, sáo piccolos, máy ghi âm, ống Highland và ống Northumbrian.
Một số nguồn tin không chính thống cho biết Công ty Deering Banjo sử dụng gỗ đen Châu Phi để tạo vòng âm trong đàn banjo John Hartford model của họ. Vì loại gỗ này nặng hơn các loại đồng hay đồng thau, và còn giúp cải thiện âm sắc khi sử dụng.
Các nhà sản xuất đồ nội thất từ thời Ai Cập đã đánh giá cao loại gỗ này. Một câu chuyện kể rằng nó thậm chí đã được sử dụng làm đàn ballast trong các tàu buôn bán. Và một số nhà sản xuất táo bạo đã sử dụng gỗ đen Châu Phi từ các ống Northumbrian bỏ đi cũ để tạo nên những chiếc đàn ballast có hiệu quả tuyệt vời.
Các công ty sản xuất dao của Đức như Wüsthof, Böker và J. A. Henckels bán dao có tay cầm bằng gỗ đen do phẩm chất chống ẩm của gỗ.
Do sử dụng quá mức, hiện tại, cây Gỗ đen Châu Phi đang bị đe dọa nghiêm trọng ở Kenya và đang cần được chú ý ở Tanzania và Mozambique. Cây đang được khai thác với tốc độ rất nhanh, một phần là do việc buôn lậu gỗ bất hợp pháp vào Kenya, một phần vì cây phải mất tới 60 năm để trưởng thành.
5. So sánh Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood với các loại gỗ khác
Gỗ đen châu Phi không còn được coi là gỗ mun (cũng là một loại gỗ quý từ cây Diospyros) nữa, dù cùng sở hữu màu đen tuyền như nhau. Gỗ mun thường có vẻ ngoài mờ và dễ gãy hơn gỗ đen Châu Phi.
Chi Dalbergia cũng mang lại các loại gỗ nổi tiếng khác như: gỗ hồng mộc Brazil (Dalbergia Nigra), Dalbergia Cearensis và Cocobolo (Dalbergia Retusa).
Các tên khác được biết đến của gỗ đen Châu Phi bao gồm Babanus và Grenadilla, xuất hiện dưới dạng từ mượn trong các phương ngữ tiếng Anh địa phương khác nhau.
6. Các hoạt động nhằm bảo tồn Cây Gỗ đen Châu Phi – African Blackwood
Có nhiều tổ chức liên quan đến việc bảo tồn gỗ đen châu Phi: Sáng kiến bảo tồn và phát triển Mpingo, Dự án bảo tồn gỗ đen châu Phi và Clarinets for Conservation.
Sáng kiến bảo tồn và phát triển Mpingo (MCDI, trước đây là Dự án bảo tồn Mpingo) có liên quan đến nghiên cứu, nâng cao nhận thức và bảo tồn thực tế gỗ đen châu Phi. Bảo tồn Mpingo và môi trường sống tự nhiên của nó có thể đạt được bằng cách đảm bảo rằng người dân địa phương sống trong khu vực khai thác mpingo nhận được một phần doanh thu hợp lý. Do đó cung cấp cho họ một nguồn động lực để quản lý môi trường sống theo cách thân thiện với môi trường. Để đạt được điều này, MCDI đang giúp các cộng đồng có được Chứng nhận Quản lý Rừng.
Dự án bảo tồn gỗ đen châu Phi hoạt động xung quanh núi Kilimanjaro trồng lại cây gỗ đen châu Phi và giáo dục về bảo tồn. Nó cũng hoạt động với các nhóm người lớn và phụ nữ trong việc thúc đẩy sử dụng đất hợp lý với môi trường.
Clarinets for Conservation có trụ sở tại Moshi, Tanzania và nhằm mục đích nâng cao nhận thức và thúc đẩy bảo tồn Mpingo thông qua giáo dục âm nhạc. Học sinh tham gia một chương trình liên ngành trong những tháng hè giúp nâng cao nhận thức về giá trị của Mpingo thông qua các buổi biểu diễn âm nhạc, hướng dẫn trong lớp học và trồng cây tại các trường trung học cơ sở và tiểu học địa phương.
Những người trồng nho nhỏ ở Naples, Florida đã thành công trong việc trồng gỗ đen châu Phi ở đó. Thói quen tăng trưởng ở Florida mang lại cây cao hơn, cây lớn hơn và đất giàu kết hợp với chất dinh dưỡng dồi dào và mùa sinh trưởng dài mang lại gỗ có chất lượng vượt trội với tốc độ bền vững hơn.
Có thể bạn thích: